DÖŞ XƏRÇƏNGİ MÜALİCƏSİNDƏ ƏMƏLİYYAT NÖVLƏRİ
MASTEKTOMİYA :DÖŞÜN TAM GÖTÜRÜLMƏSİ
Bu əməliyyat zamanı döş bütövlükdə kəsilib götürülür. Bu üsul bütün qadınlar üçün qorxulu bir yuxuya bərabərdir. Heç bir qadın döşün bütöv götürülməsini istəməz. Bu keçmişdə çox yayılmış bir əməliyyat forması idi . İndiki müasir elm və texnika inkişaf etmiş bir dövrdə belə vaxtda çox daha əməliyyatlara ehtiyac qalmayıb. Onun əvəzinə döşün xarici görünüşünü qoruyan xüsusi cərrahiyyə üsulları tətbiq olunur.
MASTEKTOMİYA :DÖŞÜN TAM GÖTÜRÜLMƏSİ
Bu əməliyyat zamanı döş bütövlükdə kəsilib götürülür. Bu üsul bütün qadınlar üçün qorxulu bir yuxuya bərabərdir. Heç bir qadın döşün bütöv götürülməsini istəməz. Bu keçmişdə çox yayılmış bir əməliyyat forması idi . İndiki müasir elm və texnika inkişaf etmiş bir dövrdə belə vaxtda çox daha əməliyyatlara ehtiyac qalmayıb. Onun əvəzinə döşün xarici görünüşünü qoruyan xüsusi cərrahiyyə üsulları tətbiq olunur.
LUMPEKTOMİYA :DÖŞÜN BİR HİSSƏSİNİN KƏSİLİB GÖTÜRÜLMƏSİ
Sağ döşündə xərçəng olan 48 yaşlı xəstə. Xərçəngli toxuma və döşün bir qismi alındıqdan sonra hər iki döşdə də kiçiltmə və dikləşdirmə reallaşdı.
Bu əməliyyat şəklində xərçəngli toxuma ətrafında bir miqdar sağlam toxuma qalacaq şəkildə əməliyyatla edilmişdir. Bütün xəstələrdə deyil, yalnız uyğun xəstələrdə edilə bilər. Radyoterapiya adlanan radiasiya terapiyası əməliyyatdan 8 həftə sonra qalan döş toxumasına tətbiq edilməlidir. Bu şüa terapiyası bir çox problemə səbəb ola bilər. Bəzən əməliyyat olunan döşdə illərlə şişkinlik və sərtliyə səbəb ola bilər. Bundan əlavə, bu qadınlar 14% əməliyyat olunan döş içində yenidən xərçəng yarada bilər.
LUMPEKTOMİYA :DÖŞÜN BİR HİSSƏSİNİN KƏSİLİB GÖTÜRÜLMƏSİ
Sağ döşündə xərçəng olan 48 yaşlı xəstə. Xərçəngli toxuma və döşün bir qismi alındıqdan sonra hər iki döşdə də kiçiltmə və dikləşdirmə reallaşdı.
Bu əməliyyat şəklində xərçəngli toxuma ətrafında bir miqdar sağlam toxuma qalacaq şəkildə əməliyyatla edilmişdir. Bütün xəstələrdə deyil, yalnız uyğun xəstələrdə edilə bilər. Radyoterapiya adlanan radiasiya terapiyası əməliyyatdan 8 həftə sonra qalan döş toxumasına tətbiq edilməlidir. Bu şüa terapiyası bir çox problemə səbəb ola bilər. Bəzən əməliyyat olunan döşdə illərlə şişkinlik və sərtliyə səbəb ola bilər. Bundan əlavə, bu qadınlar 14% əməliyyat olunan döş içində yenidən xərçəng yarada bilər.
MASTEKTOMİYA DÖŞ MƏMƏ UCUNUN QORUNMASI
42 yaşında hər iki döşündə də, xərçəng olan xəstənin hər iki döşünə, döş məmə ucu qorunaraq əməliyyat edildi və bütün döş toxumaları alındıqdan sonra içlərinə protez yerləşdirildi.
Müasir döş əməliyyatlarında uyğun xəstələrdə ən çox istifadə edilən döş əməliyyatı üsuludur. Bu əməliyyatı həyata keçirən komandanın tərkibinə döş əməliyyatı üzrə mütəxəssis olan bir cərrah və plastik cərrahiyyə mütəxəssisi daxildir. Bu əməliyyat texniki cəhətdən başqalarına nisbətən bir az daha çətin olduğundan təcrübəli bir cərrahi qrup tərəfindən aparılmalıdır.
MASTEKTOMİYA DÖŞ MƏMƏ UCUNUN QORUNMASI
42 yaşında hər iki döşündə də, xərçəng olan xəstənin hər iki döşünə, döş məmə ucu qorunaraq əməliyyat edildi və bütün döş toxumaları alındıqdan sonra içlərinə protez yerləşdirildi.
Müasir döş əməliyyatlarında uyğun xəstələrdə ən çox istifadə edilən döş əməliyyatı üsuludur. Bu əməliyyatı həyata keçirən komandanın tərkibinə döş əməliyyatı üzrə mütəxəssis olan bir cərrah və plastik cərrahiyyə mütəxəssisi daxildir. Bu əməliyyat texniki cəhətdən başqalarına nisbətən bir az daha çətin olduğundan təcrübəli bir cərrahi qrup tərəfindən aparılmalıdır.
Döş məmə ucu kənarından və ya döşün alt xətti üzərindən edilən bir kəsik ilə döşün içinə girərək bütün döş toxuması çıxardılır. Daha sonra döşün içinə bir protez yerləşdirilərək döşün əvvəlki görünüşü qorunur. Bu texnikanın 3 əhəmiyyətli faydası var. Birincisi bütün döş toxuması alındığı üçün geridə xərçəng inkişaf edəcək döş toxuması qalmır və artıq o döşdə xərçəng inkişaf riski çox azalır. İkinci olaraq böyük nisbətdə, bir çox yan təsiri olan radyoterapiya lazım deyil. Üçüncü və son olaraq isə döşün bütünü alınmış olsa belə xarici görünüşü dəyişmir və qadın psixoloji olaraq əhəmiyyətli ölçüdə rahatlayır. Unutmayın xərçənglə mübarizədə psixoloji vəziyyətin qorunması ən əhəmiyyətli silahlardan biridir.
Döş məmə ucu kənarından və ya döşün alt xətti üzərindən edilən bir kəsik ilə döşün içinə girərək bütün döş toxuması çıxardılır. Daha sonra döşün içinə bir protez yerləşdirilərək döşün əvvəlki görünüşü qorunur. Bu texnikanın 3 əhəmiyyətli faydası var. Birincisi bütün döş toxuması alındığı üçün geridə xərçəng inkişaf edəcək döş toxuması qalmır və artıq o döşdə xərçəng inkişaf riski çox azalır. İkinci olaraq böyük nisbətdə, bir çox yan təsiri olan radyoterapiya lazım deyil. Üçüncü və son olaraq isə döşün bütünü alınmış olsa belə xarici görünüşü dəyişmir və qadın psixoloji olaraq əhəmiyyətli ölçüdə rahatlayır. Unutmayın xərçənglə mübarizədə psixoloji vəziyyətin qorunması ən əhəmiyyətli silahlardan biridir.
MASTEKTOMİYA: DÖŞ DƏRİSİNİN QORUNMASI
Sağ döşündə xərçəng olan 36 yaşlı bir xəstəyə qoruyucu bir mastektomiya tətbiq olundu və bütün döş toxumaları və döş məmə ucunun götürülməsindən sonra protez qoyuldu. Bundan sonra rekonstruksiya yolu ilə döş məmə ucu bərpa olundu.
Döş məmə ucu ilə xərçəng sirayət etmiş toxumalar çox yaxın olduqda döş məmə ucu da götürülməlidir.
Bu vəziyyətdə döş xaricində bütün döşün dərisi qorunur, bütün döş toxuması çıxarılır və içəriyə protez qoyaraq döşün xarici görünüşü saxlanılır. Daha sonra plastik cərrahiyyə üsulu ilə döş məmə ucu ayrıca yaradılaraq döşün görünüşünün normal döş toxumasına bənzəməsi təmin edilir. Bu əməliyyatın nəticəsi olaraq bütün döş toxuması çıxardılır və yenidən xərçəngin inkişafı üçün heç bir risk qalmır.
MASTEKTOMİYA: DÖŞ DƏRİSİNİN QORUNMASI
Sağ döşündə xərçəng olan 36 yaşlı bir xəstəyə qoruyucu bir mastektomiya tətbiq olundu və bütün döş toxumaları və döş məmə ucunun götürülməsindən sonra protez qoyuldu. Bundan sonra rekonstruksiya yolu ilə döş məmə ucu bərpa olundu.
Döş məmə ucu ilə xərçəng sirayət etmiş toxumalar çox yaxın olduqda döş məmə ucu da götürülməlidir.
Bu vəziyyətdə döş xaricində bütün döşün dərisi qorunur, bütün döş toxuması çıxarılır və içəriyə protez qoyaraq döşün xarici görünüşü saxlanılır. Daha sonra plastik cərrahiyyə üsulu ilə döş məmə ucu ayrıca yaradılaraq döşün görünüşünün normal döş toxumasına bənzəməsi təmin edilir. Bu əməliyyatın nəticəsi olaraq bütün döş toxuması çıxardılır və yenidən xərçəngin inkişafı üçün heç bir risk qalmır.
DÖŞDƏ REKONSTRUKTİV ƏMƏLİYYAT
44 yaşında olan xəstəyə 2 il əvvəl sol döşdə xərçəng olduğundan bütün döşü kəsib götürülmüşdür və daha sonra plastik cərrahiyyə üsulları ilə öz toxumasından yeni döş düzəldilmişdir.
Eyni zamanda, protez hər iki döşə yerləşdirildi.
Əvvəllər mastektomiyaya məruz qalan qadınlara plastik cərrahiyyə üsulları ilə yenidən döşlərin bərpası mümkündür. Bunun üçün bədənin müxtəlif yerlərindən, qarından və ya arxadan toxumalar götürülür və döşün yenidən yaradılması mümkündür. Lazımi texnikadan istifadə edərək uğurlu nəticələr əldə etmək olar.
DÖŞDƏ REKONSTRUKTİV ƏMƏLİYYAT
44 yaşında olan xəstəyə 2 il əvvəl sol döşdə xərçəng olduğundan bütün döşü kəsib götürülmüşdür və daha sonra plastik cərrahiyyə üsulları ilə öz toxumasından yeni döş düzəldilmişdir.
Eyni zamanda, protez hər iki döşə yerləşdirildi.
Əvvəllər mastektomiyaya məruz qalan qadınlara plastik cərrahiyyə üsulları ilə yenidən döşlərin bərpası mümkündür. Bunun üçün bədənin müxtəlif yerlərindən, qarından və ya arxadan toxumalar götürülür və döşün yenidən yaradılması mümkündür. Lazımi texnikadan istifadə edərək uğurlu nəticələr əldə etmək olar.
QOLTUQALTI LİMFA VƏZİLƏRİNİN ƏMƏLİYYATI
Əvvəllər, döş əməliyyatı zamanı qoltuq altındakı limfa düyünləri də götürülürdü. Lemfedema adlanan bu əməliyyat qolların şişməsinə səbəb olurdu. İndi qoltuq altındakı limfa düyünləri çıxarılmadan əvvəl limfa düyününün biopsiyası aparılır. Buna “Sentinel limfa düyününün biopsiyası” deyilir. Xəstə döş əməliyyatı üçün əməliyyat otağına aparıldıqda döş nahiyəsindən radioaktiv bu dərman əməliyatdan əvvəl qoltuq altına kiçik bir kəsik radioaktiv terkibli maddə daxil edilir və həmin limfa düyünü xaric edilir. Eyni zamanda əməliyyat otağında patoloq mütəxəssisi limfa düyünü müayinə edir.
Xərçəng bu limfa düyünlərinə siaət etməyibsə onun limfa düyünlərinə yayılması mənfi hesab edilir və qoltuqdakı limfa düyünlərinə toxunulmur. Müsbətdirsə qoltuqaltı limfa düyünündə xərçəng aşkar edilərsə, əməliyyat zamanı bütün qoltuqaltı limfa düyünləri götürülür
QOLTUQALTI LİMFA VƏZİLƏRİNİN ƏMƏLİYYATI
Əvvəllər, döş əməliyyatı zamanı qoltuq altındakı limfa düyünləri də götürülürdü. Lemfedema adlanan bu əməliyyat qolların şişməsinə səbəb olurdu. İndi qoltuq altındakı limfa düyünləri çıxarılmadan əvvəl limfa düyününün biopsiyası aparılır. Buna “Sentinel limfa düyününün biopsiyası” deyilir. Xəstə döş əməliyyatı üçün əməliyyat otağına aparıldıqda döş nahiyəsindən radioaktiv bu dərman əməliyatdan əvvəl qoltuq altına kiçik bir kəsik radioaktiv terkibli maddə daxil edilir və həmin limfa düyünü xaric edilir. Eyni zamanda əməliyyat otağında patoloq mütəxəssisi limfa düyünü müayinə edir.
Xərçəng bu limfa düyünlərinə siaət etməyibsə onun limfa düyünlərinə yayılması mənfi hesab edilir və qoltuqdakı limfa düyünlərinə toxunulmur. Müsbətdirsə qoltuqaltı limfa düyünündə xərçəng aşkar edilərsə, əməliyyat zamanı bütün qoltuqaltı limfa düyünləri götürülür